دین اسلام اولین بار در سال ۶۴۴ میلادی از طریق ایران به کشور هند راه یافت و هم اکنون هند از حیث تعداد تبعه مسلمانان رتبه سوم جهان را پس از اندونزی و پاکستان به خود اختصاص دادن است. ظهور و گسترش اسلام در هند مسیر تاریخ شبه قاره را دستخوش تحولات بنیادی کرد. هر چند فتوحات سپاهیان اسلام در هندابتدا چندان پایدار نبود، اما مسافرت و مهاجرت علما و دانشمندان اسلامی به سرزمین پهناور هند ، زمینه های مساعدی را برای تبلیغ و آشنایی هندی ها با مبانی اسلام فراهم آورد. اسلام پیش از آنکه به صورت یک قدرت نظامی به هند وارد شود به عنوان یک مذهب به هند راه یافته بود. تماس ها و مبادلات گوناگون علمی و فرهنگی و ترجمه متقابل علوم اسلامی و هندی به ویژه در قرن سوم و چهارم هجری زمینه ساز تمدنی بزرگ در این خطه گردید.
ارتباط میان مسلمانان غیر هندی و هندی ها چنان محکم و استوار شد که مسلمانان توانستند حدود ۸۰۰ سال بر قسمت اعظم شبه قاره هند فرمانروایی کنند. مسلمانان فاتح، هیچ گاه در هند به عنوان مهاجم نامیده نشدند، بلکه اغلب آنان هند را وطن خود قرار دادند. بدین سبب هند در تمام دوران حکومت مسلمین، کشوری مستقل بود. دوران طلایی حکومت اسلامی بر هند با فتح دهلی توسط بابر بنیانگذار سلسله تیموریان در سال ۱۵۲۷ آغاز و در دوران حکومت اکبر به اوج خود رسید.
وجود عالمان لایق و مردان کاردان و صنعتگران خلاق در این دوران باعث شکوفایی تمدن و فرهنگ اسلامی در این سرزمین پهناور گردید، به گونه ای که هندی ها اکبر را پایه گذار تمدن قرون وسطی در هند نامیده اند. در ابتدا بسیاری از هندیان و مهاراجه ها، مسلمان شیعی بودند و روی پرچم هایشان حیث پیامبر اسلام که فرمودند:حسین منی و ان من حسین نقش بسته بود و مهاراجه جی پور نقش و نام امام حسین (ع) را بر شانه می گذاشت.
امروزه حدود ۲۵ درصد از مسلمانان هند ، شیعه هستند. لوکنو پایتخت ایالت لوتارپرادش و کشمیر، دو مرکز عمده ی تجمع و فعالیت شیعیان هستند. مدرسه ی دینی شیعیان در لوکنو موسوم به مدرسه الواعظین اهمیتی قابل ذکر دارد. همچنین دارالعلوم دیوبند و دانشگاه اسلامی علیگر از دیگر مراکز علمی مسلمانان در هند هستند. این مرکز را مولانا محمد قاسم نانوتوی برای آگاه کردن مسلمانان از علوم و مسائل اسلامی در سال ۱۸۶۷ در دهکده ی دیوبند تاسیس کرد و به دنبال آن در سال ۱۸۷۵ سر سید احمد خان سنگ بنای دانشگاه اسلامی را در شهر علیگر برای اشنا نمودن مسلمانان با علوم جدید و زبان انگلیسی نهاد. امروزه دانشگاه علیگر معتبرترین مرکز آکادمیک اسلامی و پشتوانه بزرگ علمی و فرهنگی مسلمانان در هند به شمار می آید. این دانشگاه کتابخانه ای عظیم با گنجینه های کم نظیر و نادر علمی و فرهنگی دارد که به همت سر سید احمدخان جمع آوری شده و محفوظ مانده است.
هنگام رهایی هند از استعمار انگلستان و اعلام استقلال آن، دو کشور پاکستان و بنگلادش که بیشتر مسلمانان در آنجا مستقر بودند، از هند جدا شدند و کشورهای مستقلی را تشکیل دادند. البته این تفکیک با مشکلاتی همراه بود و هست.