تجارت ابتدایی میان جنگل نشینان و ساکنان استپ ( قسمتی از روسیه کنونی ) گسترش یافت. گرچه این نوع تجارت به دلیل بروز کشمکش ها اغلب از میان می رفت. در یک دوره زمانی خزرها بر تجارت تسلط داشتند. قوم خزر از اقوام ترک بود که در قرن ششم در سواحل دریایی خزر ساکن شد و به سرعت بر بیشتر بخش های شمال قفقاز تسلط یافت. – روسیه ، تور روسیه –
در سال ۶۵۰ خزرها حاکمان سرزمین های شمال دریای سیاه تا سکونتگاه های فنلاندی ها و اسلاوها در شمال رودخانه ولگا ( روسیه ) بودند. آنان پایتخت خود ایتیل Itil را در مصب رود ولگا (” روسیه “) در نزدیکی جایی ساختند که امروز شهر آستراخان روسیه قرار دارد. ( تور روسیه )
گرچه خزرها در اصل طایفه ای کوچ رو بودند که بر اقوام کشاورز حکفرمایی می کردند، اما آنان سر انجام بیشتر یکجا نشین شدند و در سرزمین های اطراف شهرها در استپ به کشاورزی مشغول شدند. بر اساس توصیف نویسنده ای عرب شهر ایتیل: باغ های بسیار دارد. می گویند این باغ ها چهل هزار تاکستان را در بر می گیرند. اما خزرها بیشتر به این مشهورند که از موقیعیت خود در مرکز استپ ها بهره کافی می برند و شبکه بازرگانی انواع کالاها را پدید آوردند. ( روسیه – سفر به روسیه )
تامین امنیت در رودخانه های مهم و ساخت مسیرهای ارتباطی اصلی ترین اهداف آنان بود. آنان خز، پوست، عسل و موم زنبور عسل را از فنلاندی ها و اسلاوها و اسب های پرورشی را ازبلغارها می خریدند؛ همچنین از سیبری خز به دست می آورند، غلات، گوشت و چرم را از استپ، صنایع دستی، پارچه و کالاهای تجملی را از شرق و بیزانس می خریدند. (روسیه و تور روسیه.).
خرید و فروش بردگان نیز در بازارهای شهرهای امپراتوری خزر مرسوم بود. خزرها خود تنها به صادرات ماهی و خاویار دریای خزر می پرداختند. آنان از بازرگانان همه سرزمین ها و با هر عقیده ای استقبال می کردند، و بر کالاهای فروخته شده مالیات ده درصدی اعمال می کردند. آنان به مدارا با پیروان مذاهب گوناگون مشهور بودند، اما طبقه حاکم خزرها به آیین یهود گرویده بود. منابع غربی از قرن دهم به این موضوع اشاره می کنند که در سرزمین های خزرها مسلمانان مساجد، مسیحیان کلیسا و یهودیان کنیسه های مخصوص خود را داشتند. حتی هر گروه دینی دارای قضاوتی خاص خود بودند.
برای ادامه مطلب اینجا کلیک کنید ==> روسیه اولیه – ظهور شهرهای اسلاو